Welkom!
Jonge kinderen leren ontzettend veel doorheen spel. Als leerkracht is het de kunst om dit spel zo goed mogelijk te begeleiden en te verrijken. Kwaliteitsvolle leerkracht-kind interacties zijn daarbij essentieel.
Deze interacties zijn in eerste instantie best gericht op het vormen van een kwaliteitsvolle relatie (Samen-Spel), zodat de weg open ligt voor verrijkende impulsen gericht op taal- en denkontwikkeling (Samen-Leren). Voor Samen-Leren verwijzen we naar de website samen-leren.weebly.com
Recent onderzoek focust op het belang van kwaliteitsvolle leerkracht-kind interacties voor de gedragsmatige, socio-emotionele en leer-ontwikkeling van jonge kinderen[1]. Volgens het invloedrijke CLASS-model bestaan kwaliteitsvolle leerkracht-kind interacties uit (a) voldoende emotionele steun, (b) een goede klasorganisatie en (c) voldoende ‘instructional support’ (stimuleren van denk- en taalontwikkeling)[2].
In Samen-Spel brengen we emotionele steun (leerkracht-kind relatie kwaliteit) in kaart.
Daarnaast is het belangrijk om de instructional support dimensie van Pianta’s kader verder te vertalen naar de Vlaamse context. Uit onderzoek blijkt immers dat leerkrachten gemiddeld scoren op emotionele steun en klasorganisatie, maar het slecht doen op instructional support. Vooral voor jonge kinderen met een lage socio-economische status blijkt dit laatste ongunstig voor de denk- en taal ontwikkeling[3]. Daarom focussen we in Samen-Leren op het stimuleren van denk- en taalontwikkeling bij jonge kinderen (zie website samen-leren.weebly.com voor meer informatie).
Deze interacties zijn in eerste instantie best gericht op het vormen van een kwaliteitsvolle relatie (Samen-Spel), zodat de weg open ligt voor verrijkende impulsen gericht op taal- en denkontwikkeling (Samen-Leren). Voor Samen-Leren verwijzen we naar de website samen-leren.weebly.com
Recent onderzoek focust op het belang van kwaliteitsvolle leerkracht-kind interacties voor de gedragsmatige, socio-emotionele en leer-ontwikkeling van jonge kinderen[1]. Volgens het invloedrijke CLASS-model bestaan kwaliteitsvolle leerkracht-kind interacties uit (a) voldoende emotionele steun, (b) een goede klasorganisatie en (c) voldoende ‘instructional support’ (stimuleren van denk- en taalontwikkeling)[2].
In Samen-Spel brengen we emotionele steun (leerkracht-kind relatie kwaliteit) in kaart.
Daarnaast is het belangrijk om de instructional support dimensie van Pianta’s kader verder te vertalen naar de Vlaamse context. Uit onderzoek blijkt immers dat leerkrachten gemiddeld scoren op emotionele steun en klasorganisatie, maar het slecht doen op instructional support. Vooral voor jonge kinderen met een lage socio-economische status blijkt dit laatste ongunstig voor de denk- en taal ontwikkeling[3]. Daarom focussen we in Samen-Leren op het stimuleren van denk- en taalontwikkeling bij jonge kinderen (zie website samen-leren.weebly.com voor meer informatie).
Wat is Samen-Spel?
Hoe kan je als leerkracht het verschil maken voor (kwetsbare) kleuters?
Met Samen-Spel geraak je al een heel eind op weg. In onderstaand filmpjes kom je hier meer over te weten:
Met Samen-Spel geraak je al een heel eind op weg. In onderstaand filmpjes kom je hier meer over te weten:
Indien bovenstaand fragment niet goed werkt, kan je ook altijd klikken op deze link:
https://vimeo.com/157997979
https://vimeo.com/157997979
Het blijft moeilijk om alle kinderen in ons onderwijs te bereiken. Onder andere uit recent onderzoek van prof. R. Pianta blijkt dat een kwaliteitsvolle leerkracht-kindrelatie een cruciale factor hierin is (lezing R. Pianta, UC Leuven-Limburg, 2/12/2015).
Hoe doe je dat nu? Een kwaliteitsvolle relatie opbouwen met je kleuters?
In 2010 werd daarom aan de KU Leuven het Samen-Spel programma ontwikkeld voor kwetsbare kleuters (Vancraeyveldt, Van Craeyevelt, Verschueren, & Colpin, 2010). Het ging hierbij om kleuters met storend gedrag zoals druk doen, roepen, schelden, stampen, …. Het doel van Samen-Spel was het verminderen van dit storend gedrag, door te focussen op een warme, veilige relatie tussen leerkracht en kind en door leerkrachten tools te geven om met dit storend gedrag om te gaan. Dit programma werd Samen-Spel genoemd omdat nabijheid, verbondenheid en aanvaarding gerealiseerd werden door het samenspelen van de leerkracht en de kleuter (gebaseerd op het Amerikaanse programma Banking Time; Pianta & Hamre, 2001). Samen-Spel werd uitgetest in 46 scholen doorheen Vlaanderen en leerkrachten rapporteerden een betere relatie met de kleuter die het moeilijk had. Ook stelden de kleuters minder storend gedrag (Vancraeyveldt, Verschueren, Wouters, Van Craeyevelt, Van den Noortgate, & Colpin, 2014).
In Caleidoscoop verscheen over dit deel van het onderzoek een artikel met referentie:
Vancraeyveldt, C. et al. (2016). Samen-Spel in de kleuterklas. Interventie voor het
versterken van leerkracht-kindinteracties bij kleuters met externaliserend
probleemgedrag. Caleidscoop, jg 28/2, 28-33.
Toch bleek gaandeweg dat er nog wat praktische problemen waren.
Aan de UC Leuven-Limburg werd Samen-Spel daarom verder uitgewerkt naar een haalbaar programma in de kleuterklas. Lectoren, studenten en ervaren kleuterleidsters gingen samen aan de slag om van Samen-Spel een praktijk-proof programma te maken.
In Kleuters & ik verscheen over dit deel van het onderzoek een artikel met referentie:
Huyse, M. et al. (2016). Samen-Spel in de klas. Kleuters & ik, jg 32/4, 6-10.
Samen-Spel in de kleuterklas
In samenwerking met Klasse werd Samen-Spel toegepast in de klas van juf Jelke.
Hoe maak je als leraar het verschil voor kwetsbare kinderen in je klas? Pedagoog Maai Huyse en schoolpsycholoog Caroline Vancraeyveldt zoeken het uit in de kleuterklas van juf Jelke. Hoe bouwt Jelke aan een warme, kwaliteitsvolle relatie in haar kleuterklas? En lukt dat ook met kinderen die storend gedrag stellen? Maai en Caroline kijken en coachen.
Hoe maak je als leraar het verschil voor kwetsbare kinderen in je klas? Pedagoog Maai Huyse en schoolpsycholoog Caroline Vancraeyveldt zoeken het uit in de kleuterklas van juf Jelke. Hoe bouwt Jelke aan een warme, kwaliteitsvolle relatie in haar kleuterklas? En lukt dat ook met kinderen die storend gedrag stellen? Maai en Caroline kijken en coachen.
Voor een interview met meer informatie en een zelfscan over warme relatie verwijzen we door naar deze link: https://www.klasse.be/129471/kwaliteitsvolle-relaties-kleuters-kleuterklas/
[1] Hamre, B., Hatfield, B., Pianta, R., & Jamil, F. (2014). Evidence for General and Domain-Specific Elements of Teacher-Child Interactions: Associations With Preschool Children’s Development. Child Development, 85(3), 1257-1274. On-line
[2] Pianta, La Paro, & Hamre (2008). Classroom assessment scoring system. Manual Pre-K. Paul H. Brookes Publishing Co.
[3] Pianta, R. C (2015). Classroom experiences for promoting students’ learning and development: Observation and improvement of teacher-child interactions. Lezing op studiedag UCLL (2 dec)
[1] Hamre, B., Hatfield, B., Pianta, R., & Jamil, F. (2014). Evidence for General and Domain-Specific Elements of Teacher-Child Interactions: Associations With Preschool Children’s Development. Child Development, 85(3), 1257-1274. On-line
[2] Pianta, La Paro, & Hamre (2008). Classroom assessment scoring system. Manual Pre-K. Paul H. Brookes Publishing Co.
[3] Pianta, R. C (2015). Classroom experiences for promoting students’ learning and development: Observation and improvement of teacher-child interactions. Lezing op studiedag UCLL (2 dec)
Meer weten? Interesse in navorming?
https://www.tenz.be/vormingen/samen-spel-de-kracht-van-een-kwaliteitsvolle-leerkracht-kindrelatie-in-de-kleuterklas
of voor een navorming op maat mail naar caroline.vancraeyveldt@ucll.be – expertisecel Art of Teaching, UC Leuven-Limburg,
https://www.ucll.be/onderzoek/algemene-info/expertisecellen/artteach
Ben je student van de UC Leuven-Limburg? Klik op "Welkom studenten UC Leuven-Limburg" om van start te gaan!